تصویر شیردهی مادر به بچه شاید در ابتدا ساده به نظر می رسد، اما برخی از زنان به کمک و راهنمایی نیاز دارند. تغذیه
کودک با شیردهی مادر، مهارتی است که مادران برای به دست آوردن آن نیاز به زمان دارند.
بسیاری از مادران نگرانند که آیا نوزادشان خوب تغذیه می شود و به اندازه کافی شیر دریافت می کند؟ اما هنگامی که با روش شیردهی آشنا شده و از فواید شیر مادر برای کودک مطلع می‌شوند، به این نتیجه میرسند که شیردهی مادر به بچه ساده ترین و رضایت بخش ترین راه برای تغذیه کودک است. آموزش شیردهی می تواند از جانب یک پرستار، پزشک، یکی از اعضای خانواده یا دوست باشد و به مادران کمک می کند تا از مشکلات احتمالی شیردهی مادر به نوزاد عبور کنند.
کارشناسان کیدز ۲۴ در این مقاله اطلاعات و توصیه های مفید زیادی در مورد فواید شیر مادر و شیردهی مادر به بچه تا ۳ سالگی به شما ارائه کرده‌اند تا اگر به دنبال آموزش فواید شیردهی هستید، نگرانی در مورد شیردهی دارید یا به دنبال لوازم مورد نیاز شیردهی در لیست خرید سیمونی هستید، از مطالب این مقاله استفاده کنید. با ما همراه باشید.
شیردهی چیست؟
شیردهی زمانی است مادر مستقیماً از سینه خود به نوزاد شیر می دهد. تصمیم گیری برای شیردهی مادر به بچه یک موضوع شخصی است. بسیاری از متخصصان پزشکی و متخصصین زنان و زایمان، تغذیه نوزاد با شیر مادر بدون شیر خشک و آب میوه به مدت ۶ ماه را توصیه می کنند. پس از آن توصیه می شود در کنار دیگر مواد غذایی مناسب رشد و تغذیه نوزاد، شیردهی را تا سال اول زندگی کودک ادامه دهید.
اینکه هر چند وقت یک بار باید به کودک خود شیر بدهید بستگی به این دارد که آیا کودک شما وعده های غذایی کوچک و متوالی را ترجیح می دهد یا خوردن شیر مادر به مدت طولانی تر، که این سلیقه غذایی با رشد کودک شما تغییر خواهد کرد.
نوزادان تازه متولد شده اغلب می خواهند هر ۳-۲ ساعت یکبار شیر بخورند. در ۲ ماهگی، شیر دادن هر ۴-۳ ساعت یکبار رایج است و در شش ماهگی، اکثر نوزادان هر ۵-۴ ساعت یک بار نیاز به شیر مادر دارند. فراموش نکنید که شما و کودکتان منحصر به فرد هستید و تصمیم گیری برای شیر دادن با شماست.
نشانه هایی که کودک شما گرسنه است
یکی از رایج ترین راه هایی که کودک به شما می گوید گرسنه است، گریه کردن است. علائم دیگری که کودک شما برای تغذیه و شیردهی مادر آماده است عبارتند از:
- لب هایشان را لیس می زنند یا زبانشان را بیرون می آورند
- فک، دهان یا سر را به دنبال سینه شما حرکت می دهد
- دستشان را در دهانشان می گذارند
- دهانشان را باز می کنند
- سر و صدا
- مکیدن چیزها
کودک من در هر زمان چه مدت باید شیردهی شود؟
نوزاد باید حداقل هر ۲ تا ۳ ساعت برای شیردهی مادر به سینه گذاشته شود و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه از هر طرف شیر بخورد. به طور متوسط ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در هر شیردهی مادر به کودک، کمک می کند که نوزاد به اندازه کافی شیر مادر دریافت کند. همچنین زمان کافی برای تحریک بدن مادر برای تولید شیر می دهد.
فواید شیردهی برای نوزاد
شیر مادر تغذیه ایده آلی را برای نوزادان فراهم می کند. شیر مادر ترکیب تقریباً کاملی از ویتامین ها، پروتئین، چربی و همه چیزهایی است که کودک شما برای رشد نیاز دارد. ترکیبات شیر مادر به شکلی است که راحت تر از شیر خشک هضم می شود. شیر مادر حاوی آنتی بادی‌هایی است که به کودک شما کمک می کند تا با ویروس ها و باکتری ها مبارزه کند.
شیردهی مادر خطر ابتلا به آسم یا آلرژی را در کودک کاهش می دهد. علاوه بر این مزایای شیردهی، نوزادانی که در ۶ ماه اول بدون شیر خشک به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند، کمتر دچار عفونت گوش، بیماری‌های تنفسی و اسهال می شوند.
در برخی از مطالعات، تغذیه با شیر مادر با نمرات IQ بالاتر در دوران کودکی مرتبط است. علاوه بر این، نزدیکی فیزیکی، لمس پوست به پوست و تماس چشمی همگی به کودک شما کمک می کنند تا با شما پیوند برقرار کند و احساس امنیت کند. شیرخوارانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند به جای تبدیل شدن به کودکان دارای اضافه وزن، بیشتر در حین رشد به وزن مناسب میرسند.
شیردهی مادر به بچه همچنین در پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد نقش دارد. تصور می شود که شیرمادر خطر ابتلا به دیابت، چاقی و برخی سرطان ها را نیز کاهش می دهد، اما برای اثبات این مورد از مزایای شیردهی برای نوزاد تحقیقات بیشتری لازم است.
نکته : شیر مادر حاوی مواد مغذی مورد نیاز کودک شما برای رشد و نمو است. همچنین از کودک شما در برابر عفونت ها و بیماری ها محافظت می کند.
فواید شیردهی برای مادر
فواید شیردهی برای مادر
شیردهی کالری اضافی مادر را می سوزاند، بنابراین می تواند به کاهش وزن سریعتر بارداری کمک کند. شیردهی هورمون اکسی توسین را آزاد می کند که به رحم مادر کمک می کند تا به اندازه قبل از بارداری خود بازگردد و ممکن است خونریزی رحم پس از تولد را کاهش دهد. همچنین شیردهی خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را کاهش می دهد. همچنین شیردهی مادر به بچه خطر پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.
از آنجایی که با شیردهی مادران دیگر نیازی به خرید و اندازه گیری شیر خشک، استریل کردن نوک سینه ها یا بطری های گرم ندارند، باعث صرفه جویی در وقت و هزینه و بهبود رابطه مادر و کودک با آرامش بیشتر می شود.
نکته: شیردهی مادر رایگان و راحت است و پیوند بین شما و کودکتان را تقویت می‌کند.
آیا برای شیر دادن به اندازه کافی شیردهی دارید؟
چند روز اول پس از تولد نوزاد، سینه های شما یک شیر ایده آل می سازد که به آن آغوز می گویند. آغوز غلیظ و مایل به زرد است و در ابتدا مقدار زیادی آغوز برای رفع نیازهای غذایی کودک شما وجود دارد. آغوز به رشد دستگاه گوارش نوزاد کمک می کند و کودک را برای هضم شیر مادر آماده می کند.
آغوز اولین مرحله شیردهی مادر است که با گذشت زمان تغییر می کند و به کودک شما در طول رشد، موارد مورد نیاز تغذیه‌اش را می‌دهد. فاز دوم شیر انتقالی نام دارد و بعد از مدتی آغوز به تدریج با فاز سوم شیر مادر که شیر بالغ نامیده می شود جایگزین می شود. سینه مادرچند روز پس از تولد نوزاد شروع به تولید شیر انتقالی خواهد کرد.
در ۱۰ تا ۱۵ روز پس از تولد، سینه مادر شیر بالغ می‌سازد که دارای تمام مواد مغذی مورد نیاز رشد کودک است. اکثر نوزادان در ۳ تا ۵ روز اول پس از تولد مقدار کمی وزن از دست می دهند. این ربطی به شیردهی مادر ندارد.
متخصصان توصیه می کنند سعی کنید به مدت ۶ ماه کودک خود را فقط با شیر مادر و بدون شیر خشک یا آب میوه تغذیه کنید. اگر کودک از شیر خشک در کنار شیر مادر به عنوان مکمل تغذیه کند، سینه های شما ممکن است شیر کمتری تولید کند.
آیا کودک شما شیر کافی دریافت می کند؟
بسیاری از مادران شیرده به این فکر می کنند که آیا نوزادانشان شیر کافی برای تغذیه خوب دریافت می کنند؟ اگر کودک شما به اندازه کافی شیر مادر دریافت کند باید:
- در چند روز اول پس از زایمان بیش از ۷ درصد وزن خود را از دست ندهند
- حدود ۳-۱ ساعت بین شیردهی فاصله باشد
- تا سن ۷ تا ۱۰ روزگی حداقل ۶ پوشک در روز با ادرار بسیار کم رنگ یا شفاف کثیف کند
بهترین موقعیت برای شیردهی چه زمانی است؟
بهترین وضعیت برای شیردهی مادر به بچه موقعی است که شما و کودکتان هر دو راحت و آرام باشید و برای نگه داشتن این وضعیت یا ادامه شیر دادن مجبور به تحمیل نباشید. در ادامه به برخی از موقعیت های رایج برای شیردهی مادر به نوزاد اشاره شده است:
موقعیت گهواره: کنار سر کودک را در خم آرنج خود قرار دهید و تمام بدن او رو به شما باشد. شکم کودک را در مقابل بدن خود قرار دهید تا کاملاً احساس حمایت کند. بازوی دیگر و آزاد شما می تواند برای حمایت از سر و گردن کودک به اطراف بپیچد یا از طریق پاهای کودک شما برای حمایت از قسمت پایین به کمر نوزاد بپیچد.
موقعیت فوتبال: پشت کودک را در امتداد ساعد خود قرار دهید تا کودک خود را مانند توپ فوتبال نگه دارید و سر و گردن را در کف دست خود نگه دارید. این بهترین عملکرد را برای نوزادان تازه متولد شده و نوزادان کوچک دارد. همچنین اگر در دوران نقاهت پس از زایمان سزارین هستید و باید شکم خود را در برابر فشار یا وزن کودک خود محافظت کنید، موقعیت خوبی است.
حالت خوابیده به پهلو: این وضعیت برای تغذیه شبانه در رختخواب عالی است. برای راحتی از بالش زیر سر خود استفاده کنید. سپس رو به کودک خود بخوابید و از دست آزاد خود برای بلند کردن سینه و نوک سینه به داخل دهان کودک استفاده کنید. هنگامی که کودک شما به درستی با سینه و موقعیت شیردهی هماهنگ شد، سر و گردن را با دست آزاد خود نگه دارید تا هیچ گونه پیچ و تاب یا فشاری برای ادامه شیر دادن وجود نداشته باشد.
موقعیت آرام: این موقعیت که پرورش بیولوژیکی نیز نامیده می شود، به معنای استفاده از غرایز طبیعی شیردهی شما و کودکتان است. روی کاناپه یا تخت به پشت تکیه دهید، اما نه صاف. پشتیبان خوبی برای سر و شانه های خود داشته باشید. کودک خود را طوری در آغوش بگیرید که تمام جلوی بدن شما و نوزاد به هم برسد. اجازه دهید تا زمانی که گونه او نزدیک سینه شما قرار دارد، هر موقعیتی را که راحت است، دهان خود را به سینه بگیرد. در صورت نیاز به کودک خود کمک کنید تا راحت تر در موقعیت شیردهی قرار گیرد.
نکاتی برای مادران تازه شیرده
برخی موارد به شما کمک می کند تا برای شیردهی آماده شوید:
- مراقبت های دوران بارداری را به طور منظم انجام دهید تا به شما در جلوگیری از زایمان زودرس کمک کند.
- در کلاس و کارگاه‌های اصول شیردهی مادر به نوزاد شرکت کنید.
- از پزشک خود بخواهید تا شما را به یک مشاور شیردهی که می تواند اصول شیردهی را به شما آموزش دهد معرفی کرده و در صورت بروز مشکل به شما کمک کند.
- در مورد هر گونه بیماری که دارید یا داروهایی که مصرف می کنید که می تواند در شیردهی اختلال ایجاد کند، با پزشک خود صحبت کنید.
- به پزشک و پرستاران بخش نوزادان بیمارستان خود بگویید که می خواهید در اسرع وقت پس از زایمان به نوزاد خود شیر دهید.
- لوازم مورد نیاز برای شیردهی مانند سوتین های شیردهی، پد و رابط سینه، شیردوش و سایر اقلام را در لیست لوازم شخصی مادر یادداشت و تهیه کنید.
در ادامه، این نکات که ABC های شیردهی نامیده می شوند، به شما و کودکتان کمک می کند تا با روند شیردهی راحت باشید:
- Awareness (اطلاع): مراقب علائم گرسنگی کودک خود باشید و هر زمان که کودک گرسنه است به او شیر بدهید. به این تغذیه “در صورت تقاضا” می گویند. در چند هفته اول ممکن است ۸ تا ۱۲ بار در هر ۲۴ ساعت شیر دهید. نوزادان گرسنه دست های خود را به سمت دهان خود حرکت می دهند، صداهای مکیدن یا حرکات دهانی ایجاد می کنند یا به سمت سینه شما حرکت می کنند. منتظر نمانید تا کودکتان گریه کند. چرا که گریه نوزاد نشانه گرسنگی او است.
- Be patient (صبور باش): هر بار تا زمانی که کودک شما شیر می خواهد به او شیر بدهید. برای شیر دادن به نوزاد خود عجله نکنید. شیرخواران معمولاً ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی هر سینه شیر می‌خورند.
- Comfort (راحتی): این نکته کلید شیردهی مادر به نوزاد است. در حین شیردهی آرام باشید. زمان شیر دادن به کودک، به احتمال زیاد شیر شما جاری و لباس شما کثیف یا لکه دار می شود، پس آرام و خونسرد باشید. قبل از شروع شیردهی با بالش بارداری و شیردهی که برای حمایت از بازوها، سر و گردن‌تان لازم است و یک زیرپایی برای حمایت از پاها و ساق‌هایتان در صورت نیاز برای شیردهی آماده باشید.
چالش های شیردهی
برخی از چالش های رایج شیردهی چیست؟
درد نوک سینه: در هفته های اول شیردهی ممکن است در قسمت نوک سینه کمی درد داشته باشید. اطمینان حاصل کنید که دهان کودک شما به درستی با نوک سینه هماهنگ می شود و پس از هر بار شیر خوردن از یک انگشت برای جلوگیری از مکش دهان کودک با سینه خود استفاده کنید. این امر به جلوگیری از درد نوک سینه کمک می کند.
اگر همچنان درد دارید، مطمئن شوید که با هر سینه به اندازه کافی شیر می دهید. اگر این کار را نکنید، سینه های شما ممکن است پف کرده، متورم و دردناک شود. نگه داشتن یخ یا کیسه نخود فرنگی منجمد در برابر نوک سینه های دردناک می تواند به طور موقت ناراحتی را کاهش دهد.
نوک سینه های خشک و ترک خورده: از صابون‌ها، کرم‌های معطر یا لوسیون‌های حاوی الکل خودداری کنید، زیرا می‌توانند نوک سینه‌ها را خشک‌تر و ترک‌خورده‌تر کنند. خشک نگه داشتن نوک سینه ها پس از هر نوبت شیردهی به کاهش درد کمک می کند. کودک شما در ابتدا تمایل بیشتری به مکیدن دارد. بنابراین تغذیه را با نوک سینه ای که کمتر درد دارد شروع کنید. تعویض مکرر پد سینه به خشک ماندن نوک سینه ها کمک می کند و فقط باید از پدهای سوتین نخی استفاده کنید.
نگرانی در مورد تولید شیر کافی: یک قانون کلی این است که نوزادی که شش تا هشت پوشک در روز خیس می کند به احتمال زیاد شیر کافی دریافت می کند. بهتر است کمبود شیر خود را با شیر خشک جبران نکنید. بدن شما به تقاضای مکرر و منظم شیردهی کودک برای ادامه تولید شیر نیاز دارد.
برخی از زنان به اشتباه فکر می کنند اگر سینه های کوچکی دارند نمی توانند شیر بدهند. اما زنانی که سینه‌های کوچک دارند می‌توانند به خوبی زنانی که سینه‌های بزرگ دارند، شیر درست کنند. تغذیه خوب و استراحت زیاد به افزایش شیردهی مادرکمک می کند.
شیردوش و نگهداری شیر: می توانید شیر مادر را با دست تهیه کنید یا با شیردوش آن را نگهداری کنید. ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد تا کودک شما به شیر مادر در شیشه عادت کند. بنابراین اگر تصمیم دارید زود به سرکار خود برگردید، زودتر شیردهی نوزاد با شیشه شیر را تمرین کنید.
اگر شیر مادر در یخچال نگهداری شود، می توان با خیال راحت در عرض ۲ روز از آن استفاده کرد. می توانید شیر مادر را تا ۶ ماه منجمد کنید. شیر منجمد شده را در مایکروویو گرم و یا آب نکنید. این باعث از بین رفتن برخی از ویژگی های تقویت کننده سیستم ایمنی آن می شود و می تواند باعث شود قسمت های چرب شیر مادر بسیار داغ شود. به جای آن شیر مادر را در یخچال یا یک کاسه آب گرم آب کنید.
نکته: نوزادان نارس ممکن است نتوانند بلافاصله با شیر مادر تغذیه کنند. در برخی موارد مادران می‌توانند نوزاد را از طریق شیشه شیر یا لوله شیر تغذیه کنند.
بزرگ شدن سینه: پر شدن سینه طبیعی و سالم است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که سینه های شما پر از شیر شده و نرم و انعطاف پذیر می مانند. اما بزرگ شدن سینه به این معنی است که رگ های خونی سینه شما دچار انبساط شده اند. این فرآیند شیر را در سینه‌های شما به دام می‌اندازد و باعث می‌شود سینه‌ها احساس سفت، دردناک و متورم کنند. گرما و سرمای متناوب، به عنوان مثال استفاده از کمپرس یخ و دوش آب گرم، برای تسکین علائم خفیف درد بزرگ شدن سینه کمک می‌کند.
عفونت پستان: گاهی اوقات زمانی که باکتری ها وارد پستان می شوند، اغلب از طریق نوک پستان ترک خورده پس از شیردهی، این اتفاق می افتد. اگر ناحیه ای دردناک روی سینه همراه با علائم آنفولانزا، تب و خستگی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. معمولاً برای از بین بردن عفونت پستان به آنتی بیوتیک نیاز است، اما به احتمال زیاد می توانید در زمانی که عفونت دارید به شیردهی ادامه دهید و آنتی بیوتیک مصرف کنید.
علائم هشدار دهنده: شیردهی یک فرآیند طبیعی و سالم است. اما اگر مشکلات زیر را داشتید بهتر است مانع از شیردهی شوید:
- سینه های شما به طور غیرمعمول قرمز، متورم، سفت یا دردناک می شوند.
- ترشح یا خونریزی غیرعادی از نوک پستان دارید.
- شما نگران این هستید که کودکتان وزن اضافه نمی کند یا شیر کافی دریافت نمی کند.
مادری پرسیده که …
چگونه بفهمم کودکم هنگام شیردهی سیر است؟
- دور شدن کودک از سینه و شیشه شیر
- حواس کودک به راحتی پرت می شود
- نوزاد بلافاصله پس از شروع مجدد شیر دهی مادر شروع به گریه می کند
- کودک مکیدن خود را آهسته می‌کند
- کودک شروع به خوابیدن می‌کند
- دستان کودک باز است
آیا شیردهی ۱۰ دقیقه ای برای یک کودک ۲ ماهه کافی است؟
برای اکثر نوزادان، ۱۰ دقیقه برای تغذیه کامل کافی نیست. طبق نظر یکی از متخصصان تغذیه کودک، برای ۶ تا ۸ هفته اول، شیردهی یک نوزاد با وزن متوسط ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می کشد.
