مهمترین دلایل خفگی در کودکان و نوزادان و راهکارهای پیشگیری از آن
نگرانی برخی از والدین جوان از احتمال وقوع خفگی در نوزاد به هنگام شیر خوردن امری طبیعی است. اما آیا شما می دانید مهمترین دلایل خفگی در کودکان و نوزادان و راهکارهای پیشگیری از آن چه می باشد؟ علت اصلی خفگی در کودکان و نوزادان مسدود شدن مجاری تنفسی آن ها است.
به عنوان مثال در صورت ورود شیرهای اضافی به مجاری هوای کودک امکان تنفس برای او سخت شده و به صورت استفراغ یا سرفه کردن، سعی در خروج شیرهای اضافی از مجاری تنفسی خود دارد. مسلماً والدین در هنگام مواجه با این شرایط دچار استرس فراوانی شده و دستپاچه می شوند. با داشتن اطلاعات لازم در این زمینه می توان از بروز چنین حوادثی پیشگیری کرد.
دلایل خفگی نوزاد در هنگام شیر خوردن چیست؟
در صورتیکه نوزاد در هنگام شیر خوردن در وضعیت نامناسبی قرار داشته باشد که سبب ورود مقادیر زیاد شیر، آن هم به صورت یک دفعه در دهان نوزاد شود؛ امکان بروز خفگی در کودک بسیار است. مسلم است واکنش کودک به هنگام پریدن شیر در دهانش بنا به اقتضای سن او متفاوت است.
در این حالت پزشکان توصیه می کنند” نوزاد را به پشت برگردانده و با یک دست خود، به میان دو کتف او چندین ضربه وارد کنید.” اما به طور کلی از دلایل مهم خفگی در نوزادان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پریدن شیر در گلوی نوزاد
- رفلاکس در کودک پس از شیر خوردن به صورت برگشت شیر به مجاری تنفسی
- گرفتگی بینی بر اثر سرماخوردگی و آلرژی در کودک در هنگام شیرخوردن
- انسداد مجاری تنفسی به دلیل گذاشتن جسم خارجی در دهان توسط کودک
- خفگی نوزاد در خواب به دلایل محیطی یا ناشناخته
علایم خفگی در کودکان
احتمال بروز حالت خفگی در کودکان و نوزادان شیرخوار زیر یک سال زیاد است. به عنوان مثال در هنگام خوردن غذا، شیر و یا به هنگام بازی کردن و قرار دادن اشیایی در دهان خود ممکن است دچار خفگی شود.
در برخی از کودکان که با مشکلاتی همچون اختلالات بلع، اختلالات عصبی عضلانی و تأخیر در رشد و آسیب های مغزی همراه هستند موارد خفگی بیشتر دیده می شود. عمده ترین علایم خفگی در کودکان به صورت زیر است:
- دشواری در تنفس یا سرفه های متوالی نشان از نبود اکسیژن
- قرمز شدن پوست صورت و حالت پف کرده آن و در حالت شدیدتر کبود شدن رنگ صورت
- حالت پریشانی و ناتوانی در گریه کردن و اشاره دست کودک به گلو و دهان خود
- عدم ناتوانی کودک برای جیغ زدن یا صحبت
- انجام سرفه های متوالی با حالت کمبوداکسیژن در کودک
روش های پیشگیری از حالت خفگی در کودکان و نوزادان
نوزادان بسیار ضعیف هستند و باید از آن ها در برابر بسیاری از عوامل احتمالی ایجاد کننده خفگی مراقبت کرد. در بخش زیر به تعدادی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
- قرار دادن نوزاد در وضعیت مناسب به هنگام شیر خوردن
توجه کنید حتماً شکل صحیح شیر دادن به نوزاد خود را بیاموزید و در صورت لزوم از وسایلی همچون بالش شیردهی استفاده کنید تا سر نوزاد کمی بالاتر از بدن او قرار گیرد و احتمال پریدن شیر در گلوی او کمتر شود.
در ضمن چنانچه کودک شیرخوار شما از شیر خشک تغذیه می کند حتماً از شیشه شیر های مناسب و با سرشیشه های استاندارد استفاده کنید. به این ترتیب امکان جمع شدن شیر در دهان کودک و حالت خفگی در او کاهش می یابد.
- استفاده از مکان های خواب ایمن برای نوزادان و کودکان
از آنجایی که نوزادان توانایی برای مراقبت از خود ندارند، انتخاب مکان مناسب خواب برای آن ها بسیار مهم است. به طور معمول گفته می شود استفاده از گهواره یا تخت مخصوص نوزاد آن هم به صورت استاندارد می تواند از او در برابر بسیاری از عوامل محیطی خطرناکِ مسبب ایجاد خفگی جلوگیری کند. در ضمن بهتر است از لوازم مناسب نظیر تشک و بالش یا ملحفه مخصوص برای کودک استفاده کرد.
خوابیدن کودک در تخت خود احتمال اینکه به طور تصادفی در زیر والدین خود بمانند و خفه شوند را کاملاً از بین می برد. پس چنانچه نوزاد خود را به تخت خواب خود می برید مراقب خفگی کودک باشید.
- جلوگیری از قرار دادن اشیاء کوچک و خطرناک در کنار کودک
کودکان شیرخوار پس از مدتی توانایی بردن دست خود به سمت دهان را می آموزند. در این زمان باید مراقب باشید تا اشیاء کوچک و خطرناک را در دهان نگذارند. بهتر است این قبیل اجسام را در محیط زندگی کودک قرار ندهید. چرا که خفگی کودکان تنها در چند لحظه پس از خوردن اشیاء کوچک صورت می گیرد.
- اقدام به باز کردن بینی کودک قبل از شیر دادن
به یاد داشته باشید نوزادان به هنگام شیر خوردن تنها از طریق بینی خود تنفس می کنند. حال در صورت گرفتگی بینی در اثر سرماخوردگی یا آلرژی، کودک به هنگام شیر خوردن دچار حالت خفگی می شود. پس قبل از شیر دادن به کودک اقدام به باز کردن بینی او از طریق آب مقطر یا قطره بینی نمایید.
- شیر دادن به کودک در محیطی آرام و به دور از هیجان
در صورتیکه کودک ناهنجاری عضلانی یا اختلالات بلع نداشته باشد به هنگام شیر خوردن دچار خفگی نخواهد شد. تنها به یاد داشته باشید باید عملیات شیر دادن به دور از خنده و بازی باشد تا کودک با حواس جمع شیر بخورد.
- نظارت بر کودک به هنگام غذا خوردن
در ابتدا به یاد داشته باشید باید غذای کودک را به قطعات کوچکتری برش دهید تا عمل جویدن و بلع برای او آسان شود. در ضمن در هنگام غذا خوردن کودک، به او اجازه راه رفتن و دویدن ندهید. این کار از احتمال پرش غذا در حلق و مجاری تنفس او جلوگیری می کند.
- جمع کردن کیسه ها از جلوی دست کودک
گاهی علاقه به بازی در کودک سبب میشود تا کیسه پلاستیکی یا بادکنکی را به سر خود کرده که این کار سبب خفه شدن کودک می شود. پس توجه داشته باشید که کیسه های پلاستیکی را در اختیار کودک قرار نداده و آن ها را از دسترس کودک خود خارج سازید و در ضمن به هنگام بازی کردن مرتبا از دور او را نظارت کنید.
کمک های اولیه در هنگام خفگی نوزادان و کودکان
در هنگام بروز چنین حوادثی باید والدین آرامش خود را از دست نداده و دستپاچه نشوند، چراکه ترس از خفگی کودک می تواند در کندی نجات او مؤثر باشد. پس چه بهتر که از قبل والدین مطالبی در این خصوص مطالعه کرده باشند تا در هنگام بروز چنین حوادثی با اطمینان بیشتر جان کودک را نجات دهند. راه های نجات کودک براساس سن او می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضربه زدن به کمر
توجه کنید به طور معمول نوزادان به دلیل ورود شیر به مجاری تنفس دچار حالت خفگی می شوند. پس در این هنگام کودک را به پشت بخوابانید و شروع به ضربه زدن به پشت و کمر او کنید. پایین نگه داشته شدن سر کودک در خروج سریعتر مایع از مجاری تنفسی او مؤثر است.
نکته: در این حالت نمی توان از رانش شکم یا مانور هایملیش برای نجات نوزاد استفاده کرد چرا که احتمال آسیب رساندن به اندام های داخلی نوزاد زیاد است. چنانچه حالت خفگی نوزاد از بین نرفت از رانش سینه استفاده کنید.
در ضمن در صورتیکه در هنگام خفگی شیء را در دهان نوزاد نمی بینید از فرو بردن انگشت خود در دهان نوزاد امتناع کنید. چراکه ممکن است این کار سبب انسداد بیشتر یا آسیب پشت گلوی کودک شود. اما در صورتیکه جسم در دهان کودک مشخص است می توان آن را با انگشتان دست بیرون آورد.
- تماس با اورژانس
در صورتیکه قادر به باز کردن مجاری تنفسی کودک نیستید وقت را تلف نکنید و سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
کلام آخر
نگرانی والدین از احتمال خفگی در نوزادان و کودکان امری طبیعی است. اما چنانچه از ” مهمترین دلایل خفگی در کودکان و نوزادان و راهکارهای پیشگیری از آن” مطلع باشید به هنگام وقوع چنین حوادثی می توانید آن را بدون دستپاچگی و اضطراب مدیریت کرده و کودک را نجات دهید.
کلینیک آنلاین کیدز ۲۴ با هدف ارتقاء سلامت کودکان این سرزمین، مطالب مفیدی در جهت نحوه رشد و تربیت کودک و نیز آشنایی با بیماری های آنان در اختیار والدین عزیز قرار میدهد. امیدواریم خواندن این مطلب اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهد.
